OSMANLI DEVLETİNİN KURULUŞU
*S-Osmanlı devletini hangi Türk topluluğu kurmuştur?
*C-Oğuz Türklerinin bozok koluna bağlı kayı boyu kurmuştur(Karakeçili aşiretine mensupturlar).
*S-Kayılar Anadolu’ya ne zaman ve nasıl gelip, nerelere yerleşmişlerdir?
*C-İki grup farklı zamanda gelmiştir.İlk grup Malazgirt savaşı sırasında gelmiştir.Savaşta bulunmuşlardır.Savaş sonrası Güneydoğu Anadoluya yerleşmişlerdir.2.grup 13.yüzyılda Moğolların batıya doğru yaptıkları seferler sırasında gelmiştir.O sırada Anadoluda 1.Alaaddin Keykubat hükümdardı.Harzemşah larla savaş halindeydi.1Savaşta .Alaaddinin yanında yer aldılar.1.Alaaddin Keykubat savaş sonrası onları ödüllendirdi.Ankaranın batısındaki Karacadağ yöresine yerleştirdi.Daha sonra buradan söğüt ve Domaniç yörelerine yerleştirildiler.(3.Gıyaseddin Keyhüsrev tarafından).Kastamonu'daki Çobanoğulları Beyliğine bağlandılar.
Ertuğrulgazi 1281 yılında ölünce yerine oğlu Osman(Kara Osman) boy'un başına geçerek Bey oldu(O dönemde 4.800 km2 toprağa hakim idiler).
Bu sırada Anadolu Selçuklu Sultanı olan Gıyasettin 2.Mesud,Anadoludaki İlhanlı baskısının sona ermesinden sonra Bizans'ın harekete geçeceğini düşünerek,sınırlarını güçlendirmek istemiş,Osman Bey'e gönderdiği bir fermanla ona ''Osman Şah''diye hitap ederek ,söğür ve çevresini mülk olarak bağışilamış ve böylece Osman Gazi ,uç beyi olmuştur(1284).
* S.Çobanoğulları Beyliğinin özellikleri nelerdir?
*C.Anadolunun fetih hareketlerinde önemli rol oynayan ve Bizanslara karşı daimi mücadelede bulunan Türkmenlerin idarecisi durumundaki Çoban ailesine Selçuklu Sultanları tarafından Kastamonu ve yöresi ikta olarak verilmiştir.Neticede bu bölgede Türk-Selçuk siyasi ve idari ,örf ve ananelerini devam ettiren Çobanoğulları beyliği bu aile tarafından teşekkül ettirilmiştir.Çobanoğulları beyliğinin varlığı XII.y.yılın sonlarına kadar indirilir.Yazıcızade Ali ,Selçuknamesinde bu ailenin Oğuzların ''Kayı ''boyundan geldiğini yazmaktadır.Ayrıca Kastamonu-Ankara bölgesinde büyük bir kayı topluluğunun mevcudiyetinin bilinmesi bu bilgiyi kuvvetlendirmektedir.
Selçukluların 1243 yılında Kösedağ savaşında Moğollar karşısında ağır bir yenilgiye uğraması sonucu devlet Moğollara tabii bir il durumuna düşmüştü.Selçuklulara yarı bağlı bir beylik durumunda bulunan Çobanoğullarının da Anadolunun yeni hakimlerine itirazsız boyun eğdikleri görülmektedir.
Çobanoğullarının son beyi Mahmut Bey'in emirliği zamanında Bizanslılarla Çobanoğulları arasında şiddetli mücadeleleler cerayan etmiştir.Çobanoğullarının Bizans'a karşı yapılan akınlarını,Mahmut Bey'in kardeşi Ali Bey idare etmiş,Yaptığı başarılıseferler sonunda Sakarya nehrininkarşı tarafına kadar olan toprakları fethetmeğe muvaffak olmuştur.Bu devirde Osman Bey'in bu beyliğe tabii olduğu görülmektedir.Osmanlılar'ın Uç'da liderliği ele alması ancak Çobanoğulları Beyliğinin sukutundan sonra olmuştur.
*S-Osmanlı devletinin Özelliği nedir?
*C-Türkiye tarihinin dördüncü dönemini kapsar.
-Türk,hatta Dünya tarihinin en büyük,en şerefli ve en devamlı devletidir(Prof.Mehmet Altay Köymen)
-Türk tarihinin en uzun süre yaşayan devletidir.
-Türk tarihinin en geniş sinirlara ulaşan devletidir.
-Türk tarihinin kültür ve uygarlıkta en fazla gelişmeyi sağlayan devletidir.
-Türk tarihinin 15 ve 16 yüzyıllarda dünyanın en güçlü imparatorluğu haline gelen devletidir.
S.-Osmanlı devletinin yapısal özelliği ve Felsefesi.
C.- Osmanlı devleti ,Türk örf ve adetleri ile İslam dininin kurallarıa göre oluşturulduAdalete ve hoşgörüye dayanan bir yönetim kuruldu.Yönetim altına giren topluluklara dil,din ve mezhep özgürlüğü tanındı. ve milliyet farkı gözetilmedi.Sömürgeci bir anlayış yoktu.Ülkenin her yanına imkanlar nispetinde hizmet götürdüler.
Osmanlı da yaşamın yasası değişme değil,düzen(Nizam) dır.İdeal değişme ,ilerleme değil ;devleti oluşturan kurumlar ve örgütler arasında dengedir.Bunlara aykırı olan her şey ''İhtilal'' yani anarşidir.Dengesi bozulan siyasal toplumlara kurtuluş yoktur.Mali gücün kaynağı toplumlardır,bu nedenle devletin başlıca ödevi düzeni sağlamak,toplumu olduğu gibi tutmaktır.Çünkü evrim ,devrim,ilerleme kavramları yoktur.Toplum tarihsel gelişim doğrultusunu izleyemeyecek biçimde sınırlandırılmıştır.
Devletin yargı,askerlik ve sivil rejimi Selçuklu devletinin benzeri,ama daha geliştirilmişidir.Zaten doğuda despotik devlet rejimi hep aynı türdedir.Osmanlılar onu kendileri için en yararlı ve başarılı düzeye ulaştırmışlardır.
Doğu geleneğinin siyasi mirasçısı ve temsilcisi olan Osmanlı rejimi ,batı geleneğinden olan biçimin tam karşıtıdır.Ama batıile olan sürekli ve sıkı ilişkileri nedeniyle o doğu türünün ''batı geleneğine en yaklaşmış ,hatta onun alanına kadar giren bir çeşidir''
Batıda toplum,devleti belirler.Orada mülkiyet ve sınıflar vardır.Mülkiyete sahip olanlar ,siyasal güce ,yani devlete de egemendir.Devlet sınıflara dayanır.Toplumdaki sürekli değişme ve gelişmeler devlet yapısına da yansıyarak onu etkileyip değiştirir.Osmanlı sisteminde,devlet güç sahibi olanların elindedir.Devlet taksim edilemez mukaddes bir varlık olarak kabul edilmiştir.Osmanlıda mülkiyet yoktur.Toprak mülkiyeti devletindir.Bu nedenle toplum devlete biçim vereceğine devlet topluma biçim verir.Devlet sınıflara dayanmaz,sınıflar devlete dayanır.Düzen Tanrı tarafından olduğu gibi konmuştur.Olduğu gibi tutulursa ,sonsuz ömürlü olacağına inanılırdı.
S.-X1Vy.yılın Başında Yakın Doğuda bulunan Devletler
C.-İlhanlılar:İran,ırak,Anadolu ve Kafkasyaya egemendir.
-Altınorda Devleti:Karadeniz ve Hazar denizinin kuzeyine egemendir.
-Memlüklüler:Mısır,Suriye bölgelerine egemendir.
-Bizans İmparatorluğu:İstanbul,marmara denizi çevresine egemendir.
*S-Osmanlı devletinin kurulduğu sırada Anadolunun siyasi ve sosyal durumu nasıldı?
*C-a)Siyasi durum:
-Anadolu siyasi yönden parçalanmış durumdadır.
-Anadoluda bağımsızlığını ilan eden 20 ye yakın beylik bulunuyor.
(Başlıcaları:Karamanoğulları:Konya ve karaman
-Germiyanoğulları.:Kütahya ve civarı
-Karesioğullar:Balıkesir,Çanakkale
-Hamitoğulları:İsparta ve Antalya
-Aydınoğulları:İzmir,Aydın,Efes.
-Menteşeoğulları:Muğla ve çevresi
-Saruhanoğulları:Manisa ve çevresi
-Candaroğulları:Kastamonu ve Sinop
-Osmanoğulları:Söğüt ve Domaniç
-Eratna Beyliği:Sivas ve çevresi
-Ramazanoğulları:Adana ve çevresi
-Dulkadiroğulları:Maraş'ta kurulmuştur.)
-Anadolu Moğolların egemenliği altında
-Doğu karadenizde Trabzon Rum devleti bulunuyor.
-Güneydoğu Anadolu Memlüklerin etkisi altında
-Bizans Anadoludaki etkinliğini yitirmiş durumda.
b)Sosyal durum:
Moğol istilası ve Türk göçleri sonucu Anadoluda Türk nufusu büyük oranda arttı.
-Türk nüfusunun artmasıyla azınlık durumuna düşen hiristiyanlar adalara ve şehirlere göçtüler.
-Türklerin bir kısmı şehirlerde sanat ve ticaretle uğraşıyordu.
-Türklerin göçebe olanları Anadolu’nun güneyi,ne yerleşmiş bulunuyordu.
-Tarım ve hayvancılıkla uğraşanlar köylerde yaşıyorlardı.
-14.y.yılın başında Marmara ,ege ve doğu Karadeniz bölgesinde rumlar, Kayseri,Sivas gibi askeri bölgelerde Moğollar,Çukurova ve doğu Anadolu’da Ermeniler yaşıyordu.
-14. yüz yılda Anadolu’da nüfusun büyük bir çoğunluğunu Türkler oluşturuyordu.
*S-Osmanlı devletinin kurulduğu sırada Bizans ‘ın durumu nasıldı?
*C-Devlet iyice zayıflamış durumdadır.
-Merkezi otoritenin zayıflaması nedeniyle din,mezhep kavgaları oluyor.
-Tekfur adı verilen valiler Bizans halkını eziyor,ağır vergiler alıyorlar.Halk bunlardan memnun değil kendilerini kurtaracak bir kurtarıcı arayışı içindeler.
-Komutanlar ,valiler imparatorluk kavgalarına karışmış durumda.
*S-Osmanlı devleti kurulduğu sırada Balkanlarda siyasi ve sosyal durum nasıldır?
*C-
a)Siyasi Durum:
-Siyasi bir birlik yoktur.
-Din ve mezhep kavgaları vardır.
-Birbirleriyle savaşan kralliklar bulunuyor.
Bunlar;
-Bulgar Krallığı
-Sırp krallığı(Ortodoks.Karada askeri yönden en güçlü)
-Eflak ve Boğdan beyliği
-Bosna beyliği
-Hersek beyliği
-Arnavut beyliği
-Macar krallığı(Katolik,karada en güçlü)
-Venedik krallığı(Katolik.Denizde en güçlü)
b)Sosyal Durum:
-Balkanların büyük bir çoğunluğunu slav kökenli ,Ortodoks mezhebine mensup olanlar oluşturuyor.
-Macar ve Venedikler Katolik diğerleri ortodokstur.
-Venedik ve Macarlar Balkanlarda yayılma siyaseti uygulamaları çatışmaları,düzensizlikleri,karışıklıkları artırmıştır.
-Balkanlardaki halk baskı ve zulüm altındadır. Durumundan kurtulma çareleri içindedir.
*S.Osmanlı Beyliğinin Güçlenme nedenleri nelerdir?
*C-Coğrafi konumunun elverişli olması
-Zayıf Bizans sınırlarına yakın kurulması.
-Devlet yöneticilerinin üstün niteliklere sahip olması.
-Ele geçirilen bölgelerin halklarına adil davranmaları.
-Doğudan gelen Türklerin Osmanlı beyliğini tercih etmeleri ve siyasi ve askeri yönden güç kazan-
dırmaları.
-Alınan topraklara iskan siyaseti uygulayarak Türk egemenliğini kalıcı kılmaları.
-Cihat düşüncesini ön planda tutmalari nedeniyle dini çevrelerin destegini saglamalari.
-Adalete ve höşgörüye ve dayali adil ve akilci bir idare kurmalari.
-Kişi egemenligine dayali merkezi bir otorite oluşturmalari
*S-Osmanlı devletinin kuruluş dönemi hangi tarihler arasıdır?
*C-1299-1453
*S-Osmanlı devletinin kuruluş dönemi padişahları kimlerdir?
*C-Osman Bey
-Orhan Bey:
-1.Murat(Hüdavendigar):
-Yıldırım Bayezid:
-1.Mehmet(Çelebi):
-2. Murat:
*S-Osman Bey dönemi gelişmeleri nelerdir?
*C-Bizans tekfurlarıyla savaşıldı.
-Karacahisar alındı,Bilecik,Yarhisar,İnegöl alındı,Yundhisar,Yenişehir alındı,Harmankaya Lefke,Akhisar,Geyve alındı.
-Bizans ordu ve tekfurların kuvvetlerinden oluşan kuvvetleri 1302 de Koyunhisar(Bafeon)da yendi.
-Koyunhisar(Bafeon) savaşi Osmanlilarin Bizans ile ilk karşilaşmadir.
-Bursa kuşatildi(1315)
-İlk Osmanlı parasın basıldı.
*S.-OSMAN BEY'İN KİMLİĞİ
-Babası:Ertuğrulgazi
-Annesi:Hayme Ana(diğer bir adıyle Hürmüz)dır.
-Doğum:9/5/1258
-Kardeşleri:Sarubalıı Savcı,Gündoğdu,
-Mensup olduğu aşiret(Boy):Oğuzların Bozok koluna bağlı Kayı boyu(Karakeçililer aşireti).
-Esas adı:Osman(Odman)
-Lakabı:Kara Osman
-Unvanı:Fahreddin
S.- ÇOCUKLUĞU VE GENÇLİĞİ
C.-1258 yılının dokuz mayısında Söğütte dünyaya geldi.Babası Ertuğrulgazi,Annesi Hayme Ana(diğer bir adıyla Hürmüz) idi.Ahi şeyhlerinden birinin kucağına verdiler.Şeyh Efendi bebeğin sağ kulağına ezan ,sol kulağına kaamet okudu.Adının Osman olduğunu fısıldadı.Bir hayli de dua okudu.Böylece Odman adını aldı.Kendisine ''Kara Osman'' da denmiştir.Unvanı ise ''Fahreddin'' olmuştur.Osmanlı sülalesinde devam edecek olan Osman'lar içerisinde''Osman 1.''adını alacaktır.
Babası ,dünyaya gelen oğlunun şerefine Toy kurdu,şenlikler düzenledi.Osmancık Söğü'te büyüdü,gelişti,serpildi.Uzun boylu ,geniş göğüslü,uzun kollu,yuvarlakve tunç yüzlü ,çatık kaşlı,ela gözlü ve koç burunlu ,cesur ve yiğit bir delikanlı oldu.Düzenli bir eğitim göremiyordu.Büyüklerin sohbetlerini kaçırmıyor,kendi yaşıtlarıyla oynamaktan ziyade Şeyhlerin,dervişlerin sohbetlerini dinlerdi.Hele Eskişehir yakınlarındaki İtburnu mevkiinde dergahı bulunan Ahi şeyhlerinden Edebali'ye çok sıkı giderdi.Onun feyzinden feyiz alır,ilminden faydalanırdı.
Osman Bey'in yakın arkadaşları;Samsa Çavuş,Hasan Ali,Turgut Ali,Akçakoca,Konuralp,Saltuk Alp,Kara Balaban,Sarıyatu Aydoğdu cengaverlerdi.Osman Bey yıllarca bu yiğit arkadaşlarıyla meydanlarda at sürdüler,kılıç kuşandılar.Osmanlı beyliğinin temellerini beraber attılar.
*YÖNETİCİLİĞİ VE TEŞKİLATÇILIĞI
Osmanoğullarına bizzat Osman Bey kumanda etti.Ama tek hakim değildi.Daima alimlerden ve silah arkadaşlarından meydana gelen bir heyetle ,iştişarede bulunuyordu.Yanında bunlardan kimseyi bulamadığı zamanlar sıradan bir kaç yiğitle konuşup kararını ondan sonra verirdi.''Beş insan bir insandan daha iyi düşünür''derdi.
Allah ve İman ile teşkilatını kurup ufkunda güneş batmayacak olan bir imparatorluğa doğru yöneldi.Emin ve hızlı adımlarla yürünüyor,ahlak,fazilet,inanç,adalet,adil kuvvet ve Kur'ana bağlılık sayesinde çıkılan bütün seferler kazanılıyordu.
Osman Bey ilk hükümet merkezi olarak Karacahisar'temin etti.hükümdarlığını ilan ettiği sırada şu yerler egemenliği altındaydı;
Karacadağ,Domaniç,Söğüt,Karacahisar,Eskişehir,Bilecik,İnegöl,Yarhisar,çakırpınar,Taraklı,Yenicesi,İnönü,Köprühisar,Bozüyük.
Osman Bey Hükümdarlığının üçüncü yılında Yenişehir ve Yurthisarı aldı.Bu defa hükümet merkezini Yenişehir'e naklettirdi.Fethedilen yerleri silah arkadaşlarına dirlik olarak veriyordu.Kardeşi Gündüz Bey'e Eskişehir'i,Oğlu Orhan Bey'e Sultanönünü(Karacahisar),Hasan Alp'e Yarhisar'ı,Aykut Alp'e İnönü'yü ,Turgut Alp'e İnegöl mıntıkalarını verdi.Bilecik taraflarının öşür ve resmi'ni de kayın babası Şeyh Edebali ile zevcesine terk etmiştir.
*S-Osman Bey’in belirlediği genişleme politikası nasıldı?
*C-Bizans’a yönelik idi.Sürekli batıya genişlemeyi hedefliyordu.
ORHAN BEY DÖNEMİ(1320-1362)
*S-Orhan Bey döneminin gelişmeleri nelerdir?
*C-
1-Alınan Yerler:
-Bursa,Balıkesir,Orhaneli,Çimpe,İznik,İzmit,Maltepe,Malkara,
Tekirdağ,Çorlu,Lüleburgaz,Bolu,Ankara,Düzce,Akçakoca.
2-Yapılan savaşlar.
-Maltepe(Pelekanon) savaşi:Bizans ordusuyla yapilan ilk meydan savaşidir.
-Tekfur ve beyliklerle yapılan savaşlar.
3-Diğer gelişmeler:
-Bursa başkent yapildi.
-İlk olarak Anadolu beyliklerinden Karesioğulları ortadan kaldırıldı.Bu beyliğin donanması
Osmanlı donanmasının çekirdeğini oluşturdu.
-Rumeliye ilk askeri yerleşim saglandi
-Orhan Bey ilk devlet teşkilatini oluşturdu.
-Divanı kurdu(Üyeleri:Bursa kadısı,hükümdar,Vezir).
-İznikte ilk medrese açıldı.
-İlk düzenli orduyu oluşturdu(Yay ve müsellem birlikleri).
-İlk vezirlik teşkilatını oluşturdu.
-Balkanlarda ilk İskan siyaseti uygulandı.
-Beylik devlet haline getirildi
1.MURAT (Hüdavendigar)DÖNEMİ (1362-1389)
Balkan devletleri arasındaki birlik ve bütünlüğün olmamasından(siyasal ve mezhep bölünmüşlük)
yararlanmak istedi.Lala Şahin Paşa’yi Rumeli’nin fethi için görevlendirdi.
Yapılan Savaşlar.
-Sazlıdere Savaşı(1362):Bu savaş sonunda Ediene alındı.
-Sırpsındığı Savaşı(1364):Balkan devletlerinden oluşan haçlı ordusuyla ilk karşılaşmadır.Bu svaştan sonra Edirne başken yapıldı
-Çirmen Savaşi(1372)
-Ploşnik Bozgunu(1388)
-1.Kosova Savaşi(1389)
-Karamanoğulları ile Konya’da(1387)
ALINAN YERLER:
(Alınan yerlere Türkler yerleştirildi)
-Ankara(Ahilerden geri alındı.Ahi beyliğine son verdi.(1362).Ahi beyliğine son verilmesi ile 1487 yılına kadar sürecek olan Osmanlı-Karaman rekabeti başladı).
-Çorlu(geri aldı)
-Edirne alındı (Bizans Balkanlardan kuşatıldı.Türklere Balkan fetihlerinin yolunu açıldı.Balkanlarda ilerleyişe hız kazandırdı.Bizans’ın Balkan ve Avrupa devletleri ile olan karayolu bağlantısı kesildi.)
-Lüleburgaz(geri aldı)
-Malkara(geri aldı)
-İpsala
-Kavala
-Drama
-Makedonya
-Dedeağaç
-Trakyanın tamamı(1367)
-Dimetoka
-Gümülcine
-Filibe alındı.(Edirneden sonra Filibenin alınmasıMakedonyada bulunan Sırplarla ,Bulgar ve
Bizansların bağlantısı kesilmiştir.Ayrıca batıya doğru Balkanların fetih yolu açıldı).
-Manastır alındı(1367)
-Niş alindi(1367
-Sofya(1372)
-Hamitoğullarından 80 bin altın karşılığında Beyşehir,Seydişehir,Yalvaç,...satın alındı(Karamanoğullarının üstünlüğünü kırmak için).
-1376'da Bulgaristan fethedildi.
-Germiyanoğullarından çeyiz olarak Kütahya,Emet, Tavşanlı,Simav alındı.
SAZLIDERE SAVAŞI:
-Tarihi:1362
-Yer:Sazlıdere
Nedenleri:
-Osmanlıların Edirne’yi kuşatmaları
-Bizans'ın Avrupa’dan yardım istemesi.
-OsmanlıXBulgar +Bizans kuvvetleri arasında yapıldı.
Sonuçları:-
-Osmanlılar kazandı
-Osmanlılar Edirne,Filibe alındı.
-Edirne ve Filibe’nin alındı. Böylece Makedonya’da bulunan Sırplar ile Bulgar’ların Bizans ile olan bağlantısı kesildi.
-Balkanların fetih yolu açıldı.
-Bizans ve Papalık telaşa düştü.
-Bizans,Papa’dan yardım istedi.Papa’lığın kışkırtmaları sonucu Haçlı birlikleri oluşmaya başladı.Böylece Osmanlıları Balkanlardan atmak için Haçlı seferleri başladı.
Önemi:
-Trakya’nın büyük bir bölümü ve Edirne alındı.
-İstanbul'un Balkan ülkeleriyle karadan bağlantısı kesildi.
SIRPSINDIĞI SAVAŞI:
Tarih:1364
Yer :Sıpsındığı
Devletler:Osmanlı X Haçlı ordusu(Balkan ülkelerinden;Sırp,Macar,Bulgar,Bosna,Eflak. devletlerinin oluşturduğu )arasında oldu.
Nedenleri:
-Osmanlı’ların Edirne’yi almaları,burayı üs yapmaları ve Balkan içlerine doğru ilerlemeleri.
-Türklerin ilerleyişi Bizans ve Balkan ülkelerinde korku yaratmasi.
-Türk tehdidini önlemek için Balkan ülkelerinin Filibe ve Edirne’yi geri almak istemeleri
-Osmanlıları Balkanlardan atmak.
Gelişim:
Sırp kralının öncülüğünde başladı.
Düşman Tarafi:
-Macar
-Bulgar
-Eflak
kuvvetleri birleşti.Papa’nin (V.Urban) teşfikiyle büyük bir haçli ordusu
oluşturuldu.Ordunun başina Macar krali 1.Layoş(Ludvig) getirildi.Edirne’ye dogru yürüdüler.
Türk Tarafı:
Lala Şahin Paşa Haci Ilbey’i haçlilarin durumunu ögrenmek için keşif amaciyla düşmanin geldigi yöne gönderdi.Anadolu’da bulunan 1. Murat’a da durumu bildirerek yardim istedi.
Hacı İlbey Meriç nehri vadisi boyunca ilerleyen düşmana gece rastladı.Sabahı beklemeden,düşman kuvvetlerinin sarhoş ve eğlenir halinden yararlanıp çok az bir kuvvetle baskın yapıp yendi(1364).
Sonuçları:
-Haçlı ordusu keşif amacında bulunan Hacı İlbey kuvvetleri tarafından bir gece baskınıyla yenilgiye uğratıldı.
-Bulgar kralı Yuvaş Osmanlı egemenliğini kabullendi.
-Macar üstünlükleri kırıldı.
-Osmanlılar fetih alanlarına yakın olduğu için Edirneyi başkent yaptı.
-Balkanlarda Türk ilerleyişi hizlandi.
Önemi:
-Osmanlıların Balkan ülkelerinden oluşan haçlı ordusuyla yaptıkları ilk savaştır.
ÇİRMEN SAVAŞI:
Tarih:1372
Yer:Çirmen(Meriç nehri kıyısı)
Devletler:OsmanlıXSırp kralı Vukaşin başkanlığında Haçlı ordusu
Nedenleri:
-Osmanlıları Balkanlardan atmak.
Gelişimi:
-Sırp kralı Vukaşin başkanlığında bir haçlı ordusu hazırlandı.
-İki ordu Meriç nehri boyunda Çirmen’de karşılandı.
Sonuçları:
-Osmanlılar kazandı.
-Selanik ,Köstendil alındı
-Sırplar Osmanlı egemenliğini kabul etti.
-Serez,Manastır,Niş Sofya alındı.
-Balkanlarda Osmanlıların ilerleyişi devam etti.
-1376'da Bulgaristan fethedildi.
-Bu zaferden sonra 1.Murat Anadolu’ya yönelmiştir.
Önemi:
-Bu zafer Makedonya’nın kazanılmasını sağladı.
-Sırplar Osmanlı egemenliğini kabul ettiler.
PLOŞNIK BOZGUNU:
Tarih:1388
Yer:Ploşnik
Devletler:Osmanlı XSırp+Bosna
Gelişimi:
1.Murat Karamanoğullarının desteklediği Bosna krallığı üzerine kuvvet gönderir.Fakat birlik Ploşnikte yenilir.
Nedenleri:
-Bosna devletinin Anadolu beyliklerinden Karamanoğullarına destek sağlamaları.
Sonuçları:
-Şahin Bey komutasindaki Osmanli kuvvetleri tuzaga düşürülüp bozguna ugratildi.
-1.Kosova savaşina neden olmuştur.
Önemi:
-Osmanlıların Rumeli’de aldıkları ilk yenilgidir.
1.KOSOVA SAVAŞI:
Tarih:1389
Yer:Kosova(Sirbistanda)
Devletler:Osmanlı X Sırp+Macar+Bosna+Arnavutluk+
Nedenleri:
-Osmanlıların Ploşnikte yenilmeleri Balkan ülkelerini ni umutlandırmaları,onları Balkanlardan atma umutları oluşması.
-Sırp kralı Lazer ‘in Balkan ülkelerine çağrıda bulunarak,Türkleri Balkanlardan atmak için birleşmeye çağırması.
Gelişimi:
Sırp-----------------------
Bosna,Arnavutluk,
Macar kuvvetleri birleşerek bir haçli ordusu oluşturdu.
Eflak Sırp kralı Lazer haçlı ordusunun başına geçti.
Hırvat (Anadolu beyliklerinden Karamanoğulları beyliği de bu haçlı
Leh birliğine katılmıştır.)
Çek-------------------------
Sonuçları:
-Osmanlılar kazandılar.
-Osmanlı egemenliği Balkanlarda kabul görmeye başladı.
-Macar kralı Lazer esir alındı.
-1.Murat savaş meydanini gezerken Miloş isimli bir sirp askeri tarafindan hançerlenerek şehit edilir.
-Sırp’ların Rumeli’deki askeri üstünlüğü ve siyasi liderliği çökertildi.
Önemi:
-Balkan ülkelerinin oluşturdugu birleşik hacli ordusuyla yapilan ilk meydan savaşidir.
-Osmanlıların Balkanlardaki egemenliğinin en önemli kilometre taşlarından ve en sağlamıdır.
-Bu zaferle Balkanlarda Türk egemenliği kurulmaya başladı ve süreklilik kazandı.
DİĞER OLAYLAR:
-1.Murat kızını Karamanoğlu Ali Bey ‘e vererek akrabalık oluşturdu.Fakat Osmanlıların büyümesini kabullenemeyen Ali Bey ,1. Murat Rumeli’de iken bunu fırsat bilerek Osmanlı topraklarına saldırır.Bunun üzerine 1.Murat Anadolu’ya geçti.Konya üzerine yürüdü.Yapılan savaşta Karamanoğulları yenildi.(İlk Osmanlı -Karaman savaşı) af isteyen Ali bey bağışlandı.(1387)
-1.Murat oğlu Yıldırım Bayezid'e Germiyanoğlu beyinin kızını aldı.Germiyanoğlu beyi Yakup Beyde kızının çeyizi olarak Kütahya,Emet,Tavşanlı,Simav Dolaylarını verdi.
-1.Murat Hamitoğullarında 80 bin altın karşılığında toprak(Beyşehir,Seydişehir,Yalvaç... satın aldı.
KÜLTÜR OLAYLARI:
-Osmanlıların ilk eyaleti olan Rumeli eyaletini Manastırda oluşturdu.
-Acemi oğlanlar ocağını kurdu.
-Yeniçeri ocağını kurdu.
-Tımar sistemi uygulanmaya başladı.
-İlk olarak topçu ocağı kuruldu.
-İlk olarak Veziriazamlık oluşturuldu.(Çandarlı Halil oldu.)
-İlk olarak pencik sistemi uygulanarak esirlerin beşte biri acemi oğlanlar ocağına alındı.
***************************************************
1.BAYEZİD(Yıldırm,1389-1402) DÖNEMİ:
Anadolu güvenliği ve birliği sağlamak için ilk kez Türk Siyasi Birliği Siyasetini uyguladı.Anadolu’da Osmanlı sınırlarını Orta Fırat’a kadar genişletti.Anadolu’da geniş oranda ilk kez Türk birliğini sağladı.
Yapılan Savaşlar:
a)Beyliklerle Yapılan Savaşlar:
-Saruhanoğulları:Yapılan savaşı 1. Murat kazandı. Bu beyliğe son verdi.
-Aydınoğulları:Yapılan savaşı Osmanlılar kazandı.Beyliğe son vrildi(1390)
-Menteşeogullari:1391’de son verildi.
-Karamanoğulları(1397’de karamanoğlu Alaaddin Ali Bey öldürüldü.)
-Hamitoğulları
-Germiyanoğulları(Germiyanoğlu Yakup Bey çeyiz olarak verdiği Kütahya’yı Yıldırımdan geri istedi.İsteği kabul edilmeyince,Osmanlıya karşı ;Kraman,Saruhan,Aydın,Menteş ittifakına katıldı.Yapılan
savaşi Osmanlilar kazandi.Yildirm Bayezid beylige son verdi(1391)
-Candaroğulları
-Kadı Burhaneddin:
b)Diğer Savaşlar:
-İstanbul’un kuşatılması(1391):Niğbolu savaşının başlaması nedeniyle kaldırıldı.
-İstanbul’un ikinci kez kuşatılması(1395):Timur’un doğudan tehdit oluşturması nedeniyle kaldırıldı.
-Niğbolu Savaşı:Avrupa’nın Büyük devletlerinin katılımıyla oluşan haçlı ordusuyla yapılan savaş.
-Ankara Savaşi:Osmanli Timur arasinda yapildi.
Alınan Yerler:
-Sivas:Kadı Burhaneddin den alındı.
-Tokat
-Kayseri
-Aksaray
-Elbistan :1399 da Memluklulardan alındı.
-Malatya: // //
-Darende: // //
-Divriği : // //
-Saruhan ülkesi
-Candar ülkesi
-Gemiyan ülkesi
-Hamit ülkesi
-Karaman ülkesi:Konya,Karaman,Niğde ,Develi-karahisar
-Menteş ülkesi
-Aydın ülkesi
-Niğbolu
-Mora yöresinden bir çok kaleler
-Bosna’nın bir kısmı
-Selanik
-Bulgaristan’ın tamamı(Vidin Bulgar toprakları)
-Arnavutluğun büyük bir bölümü
-Eflak(Güney Romanya) Osmanlılara bağlandı.
-Macaristan sınırına kadar olan yerler.
-Tuna nehrine kadar olan yerler.
-Alaşehir(Bizans’in Anadolu’daki son topragi(Yildim Bayezid rehin olarak tuttugu Bizans hükümdarinin oglu Manuel’e burasini aldirmiştir.
NİĞBOLU SAVAŞI:
Tarih:1389
Yer:Niğbolu
Kimler arasında:Osmanlı ordusu ile Almanya+Fransa+İngiltere(Bütün Avrupa ülkeleri)
Nedenleri:
-Türkleri Balkanlardan atmak.
-Türklerin Balkanlarda ilerleyişleri
-Türklerin İstanbul’u kuşatmaları
Gelişimi:
İlk kez Macarların öncülük ettiği ve tüm Avrupa devletlerinin katıldığı haçlı ordusu
Sonuçları:
-Türkler kazandı
-Bulgar Vidin krallığı kaldırılarak,Bulgaristan’ın tamamı alındı
-Osmanlılara Orta Avrupa’nın kapıları açıldı.
-Bizans Avrupa desteğinden uzak kaldı.
Özelliği:
Avrupa’nın büyük devletlerinin katılımıyla oluşturulan haçlı ordusuyla yapılan ilk savaştır.
-ANKARA SAVAŞI:
Tarih:1402
Yer:Ankara yakınlarında çubuk ovası
Kimler Arasında yapıldı:OsmanlıXTimar
Nedenleri:
Timur,yendiği Karakoyunlu hükümdarı kara Yusf ile Celayirliler devleti hükümdarı Ahmet -Celayir’in Osmanlılara sığınması ve bunları istemesi.
-Anadoluda yıkılan beyliklerin yerinden kurulmasına izin vermesi.
-Timur’un Yıldırımdan kendisi adına para bastırmasını istemesi
-Timur’un Kemah’ı istemesi.
Gelişimi:
İki ordu Ankara çubuk ovasında karşılaştı.Osmanlı ordusunda Bulunan Kara Tatarlar ile Tımarlı sipahiler Timur tarafına geçti.Osmanlı Ordusu dağıldı.
Sonuçları:
-Osmanlı ordusu yenildi
-Osmanlı egemenliğini kaybetti
-Anadoluda Türk birliği bozuldu.
-Anadoluda daha önce kaldırılan beylikler yeniden kuruldu(Karesioğulları beyliği hariç).
-İstanbul’ul fethi yarım yüzyıl gecikti.
-Timur kendi egemenliklerini kabul etmek şartiyla ülkeyi Yildirim’in ogullarina birakti
-Yıldırım’ın oğullarından Musa ve Mustafa çelebiyi yanına rehin alıp Semerkant’a döndü.
-Anadolu’da fetret dönemi başladi.
***************************************************
FETRET DÖNEMİ(1402-1413)
-Ankara savaşindan sonra Yildirim Bayezid’in ogullari arasinda süren (11 yil) taht mücadelesi dönemine fetret dönemi denir.
-Yıldırımın oğullarından;
Süleymen Çelebi Edirne’de,
İsa Çelebi Bursa’da ,
Musa Çelebi Manisa’da,
Mehmet Çelebi Amasya’da hükümdarlıklarını ilan ettiler.
Mustafa ve Kasım Çelebi Timur tarafından rehin alınarak Türkistan’a götürüldü.
-Kardeşler arasinda olan taht mücadelesini Çelebi Mehmet kazandi.
***********************************************
ÇELEBİ MEHMET DÖNEMİ(1413-1421)
Devrindeki Gelişmeler.
-Osmanlı devletinin ikinci kurucusudur.
-Kardeşleriyle olan savaşi kazanip egemenligini sagladi.
-Saruhanoğulları beyliğini ortadan kaldırdı.
-Menteşe beyligini egemenlik altina aldi.
-Aydınoğullaroından bazı topraklar aldı.
-Kramanoğullarından toprak aldı.
-Candaroğulları Osmanlı egemenliğini tanıdılar.
-Çorum(İskilip) bölgesinde bulunan Tatarlar ,Filibe (Bulgaristan)’ye ve Arnavutluğa yerleştirildi.
-Şeyh Bedreddin ayaklanmasi oldu(1419).Bastirildi.
-Kardeşi Mustafa (Düzmece Mustafa) ayaklanmasi oldu.Bastirildi.
-Venediklerle ilk deniz savaşi(1416) yapildi.Kaybedildi.
*********************************************
2.MURAT DÖNEMİ(1421-1451)
Devrindeki Gelişmeler:
-Amcası Düzmece Mustafa ayaklanması oldu.Bastırıldı.
-İstanbul kuşatıldı.
-Kardeşi Mustafa ayaklanmasini bastirdi.
-Menteşe beyligine son verdi(1425).
-Karamanoğullarında toprak aldı.
-Vasiyet yoluyla Germiyanoğulları Osmanlılara katıldı(1428).
-Venediklerden Selanik alındı(1430)
-Arnavutluk Osmanlılara bağlandı.Sırp ve Macar birlikleriyle savaşıldı.
-2.Murat barış istedi Edirne Segedin Antlaşması yapıldı(1444).
-2. Murat tahtı Oğluna 2. Mehmet’e bıraktı.
-Haçlı tehlikesi nedeniyle yeniden tahta geçti.
-Varna savaşi(1444)Macar kralinin başkanligindaki haçli ordusuyla yapildi.Kazanildi.Bu zafer ile Balkanlarda Türk egemenligi daha da pekiştirlmiştir.
-2.Kosova savaşi(1448):Haçli ordusuyla yapildi.Kazanildi.Bu zaferle Türkler Balkanlara kesin olarak egemen oldular.OSMANLI DEVLETİNİN YÜKSELİŞ
DÖNEMİ
Bu dönemin Padişahlari:
-2. Mehmet (1451-1481)
-2.Bayezit(1481-1512).
-1.Selim(1512-1520)
-1.Süleyman(Kanuni Sultan Süleyman),(1520-1566)
-2. Selim(1566-1574)
-3. Murat’ın ilk yılları sadrazam sokulu başta bulunduğu için yükselme dönemine,son yılları ise duraklama dönemine girer.Sadrazam sokulu dönemi ise 1564-1579) yılları arasıdır.
*2.MEHMET DÖNEMİ GELİŞMELER:
-İstanbul alındı.Başkent yapıldı.
-Osmanlı devleti bir imparatorluk haline geldi.
-Osmanlı topraklarında bütünlük sağlanmıştır.
-Türk tarihin çağ açan tek padişahdır.
-Osmanlı devleti batı kültürüne açılmıştır.
-Merkezi otoriteyi kuvvetlendirmek için Kardeş katli yasasi çikarilmiştir.
-Kanunname-i Al-i Osman adıyla Türk tarihinin ilk yazılı ve sistemli yasaları mıştır.hazırlanmıştır.
-Divan başkanligi Vezir-i Azam’a birakil-
-Devrin en gelişmiş olan Sahn-i Seman medreseleri kurulmuştur.
a)-Anadoluda ;
-Amasra(Cenevizlerden)alındı.
-Sinop(Candaroğullarından) alındı.
-Trabzon Rum devletine son verildi.
-Karamanoğulları yenilgiye uğratıldı.Etkisiz hale getirildi.2.Bayezid zamanında kesin olarak ortadan kaldırılmıştır)
-Akkoyunlularla Otlukbeli savaşi(1473) yapildi.Dogu Anadolunun güvenligi saglandi.
-Anadoluda tam olarak Türkleşme saglanmiş-tir.
b)-Balkanlarda;
-Sirbistan,
-Mora,
-Bosna ve Hersek,
-Eflak ve Boğdan alınmıştır.
-Arnavutluk alındı(1478)
c)-Denizlerde;
-Ege adaları:İmroz,Taşoz,Limni,Bozcaada,Se-madirek,Midilli,Eğriboz alındı.
-Kefalonya,Zanta,Ayamavra adaları alındı.
-Kırım seferi sonucunda:Kırım hanlığı Osmanlılara bağlandı.
-Karadeniz bir Türk gölü haline geldi.
-İpek yolu ve Karadeniz ticaterinin denetimi Osmanlılara geçti.
-Asya Türkleriyle temas kuruldu.
-İtalya seferi düzenlendi,Otranto kalesi alındı.
-Venediklilerle savaşlar sonucunda Venedik-lilere ilk ayricaliklar verilmiştir.
-Rodos adası kuşatılmış fakat alınamamıştır.
-Fatih’in Hicaz su yollarını onarma isteği Memlüklülerin kabul etmemesi nedeniyle bozulmuştur.
*****************************************
-2.BAYEZİT DÖNEMİ GELİŞMELERİ
-Dış siyaset açısında sönük geçmiştir.
-Cem olayı(1481-1495).Hükümdarlık isteğiyle ayaklandı. Başarılı olamadı .
-Osmanlı Memluk ilişkileri:Fatih zamanında bozulan ilişkiler bu dönemde,cem’e yardım etmeleri nedeniyle çatışmaya dönüşmüştür.İlk Osmanlı-Memluk savaşı Çukurovada başlamıştır.Anlaşma yapıldı.
-Şahkulu ayaklanmasi:Bastirildi.
-Yavuz’un babasıyla taht mücadelesi:Bu mücadeleyi Yavuz kaybetti fakat yeniçeri ordusu Yavuz’u destekleyince 2.Bayezid oğlu Yavuz’a tahtı bırakmak zorunda kaldı.
-Venediklilerle savaşildi.Morada kesin Osmanli egemenligi saglandi.
-Modon,koron,inebahtı,kefalonya adaları Venediklilerden alınıp barış yapıldı.
**************************************
YAVUZ SULTAN SELİM DÖNEMİ
Gelişmeler:
-Babası hayatta iken tahtı zorla ele geçiren ilk padişahtır.
-Doğuya ve güneye seferler düzenlenmiştir.
-Anadoluda Türk birliği kesin olarak sağlandı.
İlk kez Osmanlı hükümdarı Halife unvanını aldı
-Çaldıran savaşı:Safevi devleti yıkıldı.Doğu Anadolu alındı.
-Turnadağ savaşı(1515):Dulkadiroğulları ortadan kaldırıldı.Güneydoğu Anadolu alındı.Anadoluda Türk birliği sağlandı.
-Mısır Seferi düzenlendi.
-Mercidabık savaşı(1516):Memluk ordusu yenildi.Suriye alındı.
-Ridaniye savaşi(1517):Memluk ordusu ikinci kez yenilgiye ugratildi.
Bu savaş sonucunda;
-Mısır alındı.Memluk devletine son verildi.
-Halifelik Osmanlılara geçti.
-Baharat yollarının denetimi Osmanlılara geçti.
-Hicaz emirliği Osmanlılara bağlandı.
-Osmanlı devlet hazinesi en zengin duruma ulaştı
**********************************************
KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN DÖNEMİ
Gelişmeler:
-İç isyanlar:Canbert Gazali,Ahmet paşa,Baba zünnun,Kalender çelebi isyanları bastırılmıştır.
-Macaristan seferi:Belgrat alınmıştır.
-Mohaç meydan savaşi(1526):Macarlar yenilip
,Macaristan egemenlik altına alınmıştır.
-1. Viyana kuşatmasi:Başarili olunamamiştir.
-Almanya seferi(1533):Hiçbir güç Osmanlı kuvvetleri karşısına çıkamadı.Osmanlı dünyanın en süper gücü durumuna geldi.
-Avusturya ile ilk resmi antlaşma yapildi(1533)
-Budin Beylerbeyliği oluşturuldu.
-Fransızlara Kapitülasyon lar verildi.
-Preveze deniz savaşi(1538):Haçli donamasi yenildi.Bu zafer Osmanlilarin en büyük deniz zaferidir.Bu zaferle Akdenizde Türk egemenligi taninmiştir.
-Cezayir ve Trablus garp Osmanlıya bağlandı.
-Hint deniz seferleri düzenlendi.
-Irakeyn seferi(1534):Bağdat alındı.Basra ve Basra körfezinin batı kıyıları boyunca aşiretler egemelik altına alındı.
-Amasya Antlaşmasi(1555):Iranla imzalanan ilk resmi anlaşmadir.
-Zigetvar seferi(1566):Kanunini son seferidir.
***************************************
2.SELİM -3. MURAT DÖNEMLERİ
(SOKULU MEHMET PAŞA DÖNEMI)
(1564-1579)
Gelişmeler:
-Yemen’in yeniden alınması
-Sakız adasının alınması
-Kıbrıs’ın fethi(1571)
-İnebahtı deniz savaşında haçlı donanmasına yenilindi.Osmanlı donanması yok edildi.
-Lehistan Osmanlı egemenliğine alındı(1576):Osmanlı egemenliği manş denizine kadar uzandı.
-Tunus’un Portekizlerden yeniden ve kesin olarak alınması(1575)
-Fas’ın egemenlik altına alınması(1575):Portekizler Vad’s Seyl savaşıyla yenildi.Osmanlı egemenliği Atlas Okyanusuna ulaşmıştır
-Kafkasya fethedildi(1581)
-Kapitülasyonlar yaygınlaştırıldı.Avusturyaya,verildi.Fransaya verilenler genişletildi.,İngilizlere kapitülasyonlar ile ilgili izin verildi(1578).
-Orta Asya Türkleri ile bağlantı kurmak,Rusyanın güçlenmesini önlemek ,İran savaşlarında donanmadan yararlanmak amacıyla Don ve Volga nehirleri bir kanalla birleştirme giriminde bulunulmuş fakat başarısızlıkla sonuçlanmıştır.
-Baharat yolunu yeniden canlandırmak amacıyla süveyş kanalını açama çalışması yapılmış .Başarı ile sonuçlanmamıştır.
**************************************************************
OSMANLI DEVLETİNİN DURAKLAMA DÖNEMİ…….
(1579-1699)
*Duraklama Dönemi padişahlari:
-3. Murat(1574-1595)
-3. Mehmet(1595-1603)
-1.Ahmet(1603-1617)
-1.Mustafa(1617-1628 )-( ikinci defa 1622-1623)
-2. Osman(1618-1622)
-4.Murat(1623-1640)
-İbrahim(deli)1640-1648)
-4. Mehmet(1648-1687)
-2.Süleyman(1687-1691)
-2. Ahmet(16911695)
-2.Ahmet(1695-1703)
*DURAKLAMA NEDENLERİ
*İÇ NEDENLER;
-Merkezi utoritenin zayıflaması
-Eyalet yönetimlerin bozulması.
-Ordunun,maliyenin,tarımın,ilmiye örgütünün,tımar sisteminin, bozulması.
-Padişahlarin ve devlet adamlarinin iyi yetiştirilmemiş olmasi.
-Çok uluslu bir devlet olması.
*DIŞ NEDENLER;
-Osmanlının doğal sınırlarına ulaşması.
-Avrupadaki coğrafi keşifler.(Amerika kıtasının keşfiyle Avrupaya bol miktarda altın ve gümüş getirilmiştir.Osmanlı ülkesinede sokulmuştur.Osmanlı parası gümüş ve altından olduğunda enflasyona neden olmuştur.İkincisi Ümit burnunun keşfiyle ticaret yolları değişmiştir.İpek ve baharat yollarının önemi kalmamıştır.Bu durumda Osmanlı ekonomisini olumsuz etkilemiştir.
-Coğrafi gelişmeler,Rönesans,Reform hareketleri ,bilim ve teknik alanındaki gelişmeler Avrupa devletlerine güç kazandırmıştır.Osmanlı nın bu gelişmelere ilgisiz kalması.Kapitülasyonların olumsuz etkileri.
*DURAKLAMA DÖNEMİNDEKİ GELİŞMELER;
*İRANLA İLE;
-Ferhat paşa (Istanbul)antlaşmasi yapildi(1590).Bu antlaşmayla Osmanlilar
doğuda en geniş sınırlara ulaştılar.
-Nasuh paşa antlaşmasi
-Serav antlaşmasi
-Kasr-ı şirin antlaşması(1639-Bu antlaşmayla bugünkü Türkiye -iran
sınırı çizilmiştir).
*LEHİSTAN İLE;
-Lehistan seferi düzenlendi.
-Hotin Antlaşmasi(1621)
-Bucaş antlaşmasi(1672-Osmanli batida en geniş sinirlara ulaşti.Osmanlinin topraklarina toprak kattigi(Podolya’yi aldi) son antlaşmadir).
*VENEDİKLİLER İLE;
-Venediklilerden Kandiye antlaşmasiyla Girit adasi alindi(25 yil mücadele sonunda).Böylece Osmanlilar Venediklerin bati Akdenizdeki üstünlüklerine darbe indirmiştir.
*AVURTURYA İLE;
-Zitvatorok Antlaşmasi yapildi(1606-Osmanli devletinin Avusturya karşisindaki üstünlügü son buldu)
-Uyvar kalesi alındı(‘’Uyvar karşısında bir Türk kadar güçlü’’sözü Avrupa’da söylenir oldu.
-Vasvar Anatlaşmasi yapildi(1664)
-2.Viyana bozgunu
-Kutsal Bağlaşma(2. Viyana bozkunu sonucu Osmanlıyı parçalamak amacıyla Avusturya,Lehistan,Malta,Venedik,Rusya arasında yapıldı).
-Karlofça Anatlaşmasi(1699-Osmanli bu antlaşmayla ilk kez
toprak kaybetti(Avusturyaya Macaristan,Lehistan’a podolya ve Ukrayna,Venediklilere mora yarımadası ve dalmaçya kıyıları verildi).Avrupa saldırı ,Osmanlı savunma durumuna geldi.Osmanlıda duraklama dönemi sona erdi.,gerileme dönemi başladı).
***************************************
OSMANLI DEVLETİNDE GERİLEME DÖNEMİ
(1699-1774)
Gerileme dönemi padişahlari:
-2.Ahmet(1695-1687)
-3.Ahmet(1703-1730)
-1.Mahmut(1730-1754)
-3. Osman(1754-1757)
-3. Mustafa(1757-1774)
*GELİŞMELER;
-RUSYA İLE;
-İstanbul Antlaşması(1700-Osmanlı Azak kalesini kaybetti.Rusya’ya İstanbul’da sürekli bir elçi bulundurma izni verildi.)
-Prut Antlaşmasi(1711-Osmanli kaybettigi Azak kalesini geri aldi.Rusya’nin Istanbul’da elçilik bulundurma izni kaldirildi.)
-İstanbul Antlaşması(1724)
Önemi:
İran’kuzey ve batı toprakları paylaşıldı.Bu anlaşma Osmanlını Rusya ile yaptığı ilk dostluk antlaşmasıdır.
-Belgrat Antlaşmasi(1739-Osmanlinin 17. yüz yilda imzaladigi son kazançli antlaşmadir).
-2.Katerina döneminde savaşlar savaşlar başladi.
-Rusya Lehistan iç işlerine karişmasi nedeniyle savaşalar hiz kazandi.Osmanli ordusu yenildi.
-Çeşme Olayi(1770-Rusya Osmanli donanmasini çeşmede yakti).
-Küçük Kaynarca Antlaşmasi(1774) yapildi.
Önemi:
-Osmanlılar ilk kez halkı Müslüman olan bir toprak parçasını(Kırım) kaybetti.
-Ruslara bu antlaşmayla ilk kez kapitülasyonlar verildi.
-Ruslar ,Osmanlıların egemenliğindeki Ortodoksları koruma hakkını kazanmakla,Osmanlıların egemenlik hakkını sınırlamış ve iç işlerine karışma olanağını elde etmiştir.
-Osmanlı devleti bu antlaşmayla dağılma sürecine girdi.
-Aynalıkavak Tenkihnamesi imzalandı(1779-Osmanlı Kırım’ın bağımsızlığını onayladı)
-1792 de Rusya ile yaş antlaşmasi yapildi.Bu antlaşmayla Osmanli devleti çöküş dönemine girdi..
*AVUSTURYA İLE;
-Pasarofça Antlaşmasi yapildi(1718)
Önemi:
Osmanlı bu antlaşmayla birlikte barış siyaseti uygulamaya başladı.
Avrupa’dan geri kaldıklarını kabullendiler.Kurumlarda değişiklik yapma ihtiyacını duydular.
Osmanlılarda bu antlaşma ile lale dönemi başladı
*Belgrat Antlaşmasi(1739)
Önemi:
Osmanlı devletinin 17. yüzyılda imzaladığı son kazançlı antlaşmadır.
-1791 de Avusturya ile Ziştovi antlaşmasi yapıldı.Avusturya ile olan savaşlar sona erdi.
İRAN İLE;
-1724-Antlaşması Osmanlı-Rusya arasında yapıldı.Bu antlaşma Rusyayla yapılan iilk işbirliği(İlk dostluk)antlaşmasıdır.Rusya İran'a girince Osmanlıda girdi.İki ülke savaş yerine antlaşma yaptı.Buna göre İran'ın kuzeyini Rusya,kuzey batısını da Osmanlı aldı.
-1731 yılında Osmanlı kuvvetleri İrana girdi .Ahmet paşa komutasındaki kuvvetlerle İran arasında Kurucan savaşı yapıldı.İran birlikleri yenildi.1732'de Ahmet Paşa Antlaşması yapıldı.
-Bu dönemde yapılan savaşlar 1746 yılına kadar sürdü.Kasr-ı şirin antlaşması esas alınarak antlaşma yapıldı.Bu tarihten sonra iranla savaşlar olmamıştır.
OSMANLI-FRANSA İLİŞKİLERİ
1739 Belgrat Antlaşmasına aracılık yapan Fransaya kapitülasyonlar artırıldı ve sürekli hale getirildi(1740)
********************************************************
OSMANLI DEVLETİNİN DAĞILMA,ÇÖKÜŞ DÖNEMİ
(1774-1792),(1792-1922)
Padişahlar;
-1.Abdülhamit(1774-1789)
-3.Selim(1789-1807)
-4.Mustafa(1807-1808)
-2.Mahmut(1808-1839)
-Abdülmecit(1839-1861)
-Abdülaziz(1861-1876)
-5.Murat(1876-1876)
-2.Abdülhamit(1876-1909)
-5.Mehmet(Reşat-1909-1918)
-6.Mehmet(1918-1922)
OSMANLI-FRANSA İLİŞKİLERİ
-Fransa mısır’ı işgal etti(1798)
-Osmanlı İngiliz ve Fransızlarla bağlaşma yaptılar.(ilk defa Avrupa devletine karşı,başka Avrupalı devletler,Osmanlılarla bağlaşmaya girdiler).
-Abukır deniz savaşıyla Fransa donanması İngiliz donanması tarafından yenilgiye uğratıldı.
-Akka ‘da Osmanlı kuvvetleleri Napolyonun ordusunu yendiler.
-1801 El-Ariş anlaşmasiyla Fransa Misir’i terk etti.
-1802'de Pariş Antlaşmsı yapıldı.
OSMANLI-RUSYA İLİŞKİLER
1809-Çanakkale Antlaşması:Osmanlı iç meselesi ile uğraşırken Rusya ile Fransa bir antlaşma yapararak barışı sağladılar.Bunun üzerine Osmanlı devleti ve İngiltere ittifak oluşturdular.
1812'de Bükreş Antlaşması yapıldı.Rusya ile olan savaşlara son verildi.Bu antlaşma ile Prut nehri sınır kabul edildi.Ortodoks olan Sirbistan'a bazı imtiyazlar v
erildi.
